29 sierpnia 2013

Najbardziej wpływowe blogi ekonomiczne

Zdaniem amerykańskiego ekonomisty Tylera Cowena regularne śledzenie ekonomicznych blogów jest jednym z najlepszych sposobów na zdobywanie wiedzy ekonomicznej. Onalytica Indexes opublikowała niedawno uaktualniony ranking najbardziej wpływowych blogów ekonomicznych (mierzonych oddziaływaniem na ekonomiczną blogosferę oraz popularnością). Na pierwszym miejscu w tym zestawieniu znalazł się blog noblisty Paula Krugmana. Kolejne miejsca to Economix, FT Alphaville, Vox oraz Marginal Revolution.

Z blogów, które znalazły się nieco niżej w zestawieniu szczególnie warte uwagi są - moim zdaniem - EconLog, blog Grega Mankiw, Freakonomics Blog oraz Economic Logic. Początkowo najlepiej ograniczyć się do 2-3 blogów (np. Marginal Revolution, EconLog i Freakonomics) i ewentualnie stopniowo dodawać kolejne. Jako narzędzie do bycia na bieżąco z artykułami polecam Feedly.

Pełne zestawienie znajduje się pod tym adresem.

5 lipca 2013

Przyczyny nierówności dochodowych w USA - polityka czy technologia?

Fragment artykułu z "Wyborczej" o rosnących nierównościach dochodowych w Stanach Zjednoczonych:
Główna teza artykułu Bivensa i Mishela brzmi, że dynamiczny wzrost dochodów najbogatszych Amerykanów nie jest pochodną ich ciężkiej i wyjątkowej pracy, ale faktu, że przez minionych 30 lat w Stanach zmieniono obowiązujące i stworzono nowe renty ekonomiczne. Brzmi strasznie? Bez obaw. Można powiedzieć to jaśniej.
Renta ekonomiczna to, upraszczając, nadwyżka ceny ponad koszty produkcji - powiedzmy zysk. Produkcji szeroko tu rozumianej, może nią być produkcja gwoździ, a może być też to "produkcja" usług finansowych, piosenek lub wierszy. Od tego, jak duża jest ta renta, zależy, ile kto zarabia. I np. jest bardzo wysoka w przypadku usług prawniczych i medycznych w USA, a niska już w przypadku usług budowlanych czy związanych ze sprzątaniem.
I Amerykanie, co twierdzą ekonomiści z Economic Policy Institute w Waszyngtonie, zmodyfikowali decyzjami politycznymi cały system rent ekonomicznych. Zaczęli wynagradzać bardzo wysoko niektóre usługi - np. finansowe, związane z niektórymi formami rozrywki i sportu oraz pracę szefów spółek giełdowych. Dochody prezesów, maklerów, analityków i gwiazd muzyki pop poszybowały więc do góry, a reszta społeczeństwa nadal musiała się zadowalać niskimi rentami.
Problem jest jednak bardziej skomplikowany, ponieważ owe renty nie rosną tylko i wyłącznie z powodu "decyzji politycznych", ale również z powodu zmian technologicznych i globalizacji. W maksymalnym skrócie - dziś o wiele łatwiej można "skalować" talent, umiejętności czy zasoby, co dobrze widać, po tym ile zarabiają gwiazdy sportu czy przemysłu rozrywkowego. Z tych samych powodów konkurencja dla "przeciętnego pracownika" jest większa (jeśli nie chce pracować w fabryce za 10$ za godzinę, to zrobi to ktoś inny, w innym miejscu świata). Decyzje polityczne mogą oczywiście osłabiać lub wzmacniać oddziaływania zmian technologicznych/globalizacyjnych. Niemniej artykuł z GW warty przeczytania w całości.

Tuca Vieira, Sao Paulo
Jedna z najsłynniejszych ilustracji współczesnych nierówności dochodowych - zdjęcie T.Vieiry przedstawiające sąsiadujące ze sobą "światy" w Sao Paulo

25 czerwca 2013

60 sekund z ekonomią: Teoria racjonalnego wyboru

Teoria racjonalnego wyboru to jedna z podstawowych zasad mikroekonomii głównego nurtu. Zakłada ona, że ludzie są racjonalni, a więc:

  • "chcą raczej więcej niż mniej", 
  • mają pełną informację, 
  • są w stanie ocenić wszystkie możliwe warianty wyboru w odniesieniu do kosztów i korzyści 
  • oraz dokonać wyboru, który w największym stopniu odzwierciedla ich preferencje.

Ta teoria krytykowana jest przez alternatywne nurty ekonomii (takie jak ekonomia behawioralna), które w swoich badaniach pokazują ograniczenia zdolności poznawczych człowieka czy koszty procesu decyzyjnego.

31 maja 2013

60 sekund z ekonomią: Model niemożliwej trójcy

Model niemożliwej trójcy (czasami "nieosiągalnej triady") został został opracowany w latach 60. ub. wieku przez Marcusa Fleminga i Roberta Mundella. Pokazuje on, że nie jest możliwe, aby rząd mógł kontrolował wszystkie z wymienionych poniżej trzech narzędzi:
  • sztywny kurs walutowy,
  • swobodny przepływ kapitału,
  • niezależną politykę pieniężną.
Na przykład, prowadząc - jak większość współczesnych krajów - na niezależną politykę pieniężną oraz pozwalając na swobodny przepływ kapitału, trzeba zrezygnować ze sztywnego kursu walutowego (b). Kurs walutowy kształtuje się wtedy na rynku.
W innym wariancie możemy utrzymywać sztywny kurs walutowy wobec np. euro i swobodę przepływu kapitału, ale wtedy nie ma możliwości prowadzenia autonomicznej polityki pieniężnej (a). Stopy procentowe będą wtedy pochodnymi stóp w strefie euro.
Wreszcie, utrzymując sztywny kurs walutowy i prowadząc niezależną politykę pieniężną, państwo musi zachować kontrolę nad przepływem kapitału.

16 maja 2013

Żarty ekonomiczne


A właściwie "żarty z ekonomistów".

1. 
Ekonomista (neoklasyczny ekonomista) i przedsiębiorca spacerują wspólnie. W pewnym momencie przedsiębiorca dostrzega 100-dolarowy banknot. Chcąc być w porządku mówi do ekonomisty: "Słuchaj, szliśmy razem - podzielmy się tym banknotem, przecież obydwaj go widzieliśmy". Ekonomista odpowiada na to: "Nie. W stanie równowagi nie ma takiej możliwości, żeby tu leżał 100-dolarowy banknot, ponieważ ktoś już by go podniósł. Także, dzięki ale nie. Przedsiębiorca kręci głową z niedowierzaniem, podnosi banknot i zgarnia dla siebie całą setkę.

2.
Skraj wsi. Na łące pasie się ogromne stado owiec. Do pilnującego ich pasterza podchodzi mężczyzna i mówi: "Założę się, że zgadnę dokładną liczbę owiec w tym stadzie. Jeśli wygram wezmę jedną z twoich owiec. Jeśli przegram dam ci 100 dolarów". Pasterz zastanawia się przez chwilę, ale ponieważ jest to naprawdę duże stado, to pewny siebie przyjmuje zakład. "973", mówi mężczyzna. Pasterz patrzy na niego zdumiony i mówi "To jest... prawidłowa odpowiedź, jestem człowiekiem słowa, więc możesz zabrać zwierzę". Mężczyzna bierze jedno z nich i zaczyna odchodzić.
"Czekaj!", woła za nim pasterz, "daj mi szansę żeby się odegrać - podwajam stawkę, tym razem, to ja zgadnę twój dokładny zawód i miejsce pracy. Mężczyzna zgadza się. Pasterz rzuca: "Jesteś ekonomistą na rządowej posadzie. "Niesamowite, masz całkowitą rację. Powiedz mi jak to wywnioskowałeś."
"W porządku", odpowiada pasterz, "odłóż mojego psa a powiem ci".



3. 
Ekonomiści przewidzieli 9 z 5 ostatnich recesji.

Powiązane:
Źródła:

3 maja 2013

Ile wynosi stopa bezrobocia w USA - 7,5% czy prawie 14%?



Wykres przedstawia strukturę rynku pracy w USA. Kolejne kategorie to:

  1. Zatrudnieni w pełnym wymiarze
  2. Zatrudnieni w niepełnym wymiarze z własnego wyboru
  3. Zatrudnieni w niepełnym wymiarze, ponieważ nie mogą znaleźć pracy na cały etat lub obniżono im wymiar pracy
  4. Bezrobotni aktywnie poszukujący pracy
  5. Bezrobotni, którzy przestali szukać pracy w ciągu ostatniego roku
  6. Oraz osoby, które nie chcą pracować, nie szukały pracy w ciągu ostatnie roku albo nie są w stanie pracować
Bureau of Labor Statistics, czyli Urząd Statystyki Pracy podaje 6 wskaźników opisujących poziom bezrobocia, od U-1 do U-6. Główny, najczęściej podawany w mediach miernik to U-3, obejmuje on osoby bezrobotne, które aktywnie szukają pracy (4). Wynosi aktualnie 7,5%, a więc spadł w odniesieniu do poprzedniego miesiąca o 0,1 pp. Natomiast najszersza U-6, która obejmuje również kategorie (3) i (5). Aktualnie jej poziom to 13,9%, co oznacza wzrost w porównaniu do poprzedniego miesiąca o 0,1 pp.

Aby dobrze zinterpretować sytuację w gospodarce musimy więc dokładnie wiedzieć, co mierzy dany wskaźnik oraz jaki jest poziom oraz dynamika miar komplementarnych do tego wskaźnika. W tym konkretnym przypadku spadek stopy bezrobocia (U-3) wynikał głównie ze wzrostu ilości osób pracujących nie z własnej woli w niepełnym wymiarze, spadku ilości osób poszukujących pracy oraz ze wzrostu ilości osób, które przestały szukać pracy.

Źródło:

25 kwietnia 2013

60 sekund z ekonomią: Zasada przewagi komparatywnej

Kolejna cześć "60 sekund z ekonomią", tym razem prezentująca zasadę przewagi komparatywnej.


Zasada przewagi komparatywnej to teoria wyjaśniająca, dlaczego mogą występować korzyści z wymiany międzynarodowej, nawet gdy jeden z krajów potrafi produkować wszystkie towary taniej niż drugi.

Została odkryta/spopularyzowana przez Davida Ricardo.